تفاوت گیتار با سه تار

مقدمه

موسیقی یکی از مهم ترین اجزای فرهنگ های مختلف در سراسر جهان است. هر فرهنگ و قومیتی سازها و آلات موسیقی خاص خود را دارد که بیانگر احساسات، تفکرات و هنر مردم آن فرهنگ است. دو ساز گیتار و سه تار از جمله سازهای معروف و پرطرفدار در موسیقی جهانی و ایرانی هستند. این دو ساز، با وجود شباهت های ظاهری، تفاوت های زیادی در ساختار و صدادهی دارند که در این مقاله به بررسی آنها می پردازیم.

تاریخچه گیتار و سه تار

تاریخچه گیتار

گیتار یکی از سازهای زهی است که پیشینه ای طولانی در تاریخ موسیقی جهان دارد. این ساز در ابتدا در اسپانیا و در دوران قرون وسطی توسعه یافت و به مرور زمان به شکل امروزی خود رسید. گیتار در انواع مختلفی نظیر گیتار کلاسیک، گیتار الکتریک و گیتار آکوستیک تولید می شود و هر کدام از این انواع ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارند.

تاریخچه سه تار

سه تار یکی از سازهای زهی قدیمی و سنتی ایرانی است که قدمتی چند صد ساله دارد. این ساز احتمالاً در دوره صفویه یا حتی قبل تر از آن بوجود آمده است. سه تار به دلیل صدای دلنشین و آرام بخشش در موسیقی سنتی ایرانی جایگاه ویژه ای دارد و در بسیاری از قطعات موسیقی سنتی ایران استفاده می شود. ( به نقل از 123 سلکت )

ساختار گیتار و سه تار

ساختار گیتار

گیتار دارای شش سیم است که از جنس نایلون یا فلز می باشند. بدنه گیتار از چوب ساخته شده و شامل قسمت هایی نظیر گردن، دسته، صفحه صدا و پل می باشد. گیتار به دلیل داشتن فرت های متعدد، امکان تولید نُت های مختلف را به نوازنده می دهد.

ساختار سه تار

سه تار دارای چهار سیم است که دو سیم آن از جنس فلز و دو سیم دیگر از جنس روده یا نایلون ساخته می شوند. بدنه سه تار نیز از چوب ساخته شده و شامل بخش هایی نظیر کاسه، دسته و صفحه صدا می باشد. سه تار به دلیل داشتن تعداد کمتری سیم و فرت های محدودتر، نسبت به گیتار صدای متفاوتی تولید می کند.

صدادهی و کاربردها

صدادهی گیتار

گیتار به دلیل داشتن شش سیم و امکان تولید نُت های مختلف، توانایی اجرای انواع موسیقی ها از جمله کلاسیک، راک، جز و فلک را دارد. صدای گیتار می تواند از ملایم و آرام تا قوی و پرهیجان متغیر باشد و این ویژگی ها باعث شده که گیتار یکی از پرطرفدارترین سازها در موسیقی جهانی باشد.

صدادهی سه تار

سه تار به دلیل داشتن چهار سیم و ساختار ساده تر، صدای ملایم تر و آرام تری نسبت به گیتار تولید می کند. این ساز بیشتر در موسیقی سنتی ایرانی مورد استفاده قرار می گیرد و به دلیل صدای دلنشینش، در اجرای قطعات آرام و احساسی جایگاه ویژه ای دارد.

نحوه نواختن

نحوه نواختن گیتار

نواختن گیتار به صورت نشسته یا ایستاده انجام می شود. نوازنده با استفاده از انگشتان دست راست (یا چپ برای چپ دست ها) سیم ها را به حرکت در می آورد و با انگشتان دست چپ (یا راست برای چپ دست ها) نُت های مختلف را روی فرت بورد اجرا می کند. تکنیک های مختلفی نظیر پیکینگ، استرامینگ و فینگرپیکینگ برای نواختن گیتار وجود دارد که هر کدام از آنها در سبک های مختلف موسیقی مورد استفاده قرار می گیرند.

نحوه نواختن سه تار

نواختن سه تار به صورت نشسته انجام می شود و نوازنده با استفاده از انگشتان دست راست سیم ها را به حرکت در می آورد و با انگشتان دست چپ نُت های مختلف را روی دسته سه تار اجرا می کند. تکنیک های مختلفی نظیر مضراب زدن و انگشت گذاری برای نواختن سه تار وجود دارد که در موسیقی سنتی ایرانی مورد استفاده قرار می گیرند.

نتیجه گیری

در نهایت، هر دو ساز گیتار و سه تار دارای ویژگی ها و کاربردهای خاص خود هستند. گیتار به دلیل تنوع در صدادهی و قابلیت اجرای انواع سبک های موسیقی، یکی از پرطرفدارترین سازها در جهان است. از سوی دیگر، سه تار با صدای ملایم و آرامش بخش خود، جایگاه ویژه ای در موسیقی سنتی ایرانی دارد. هر دو ساز می توانند به عنوان ابزارهایی برای بیان احساسات و هنر مورد استفاده قرار گیرند و انتخاب بین آنها بستگی به سلیقه و نیازهای نوازنده دارد.